Nhiều quy định liên quan đến cán bộ, công chức bị bãi bỏ; Dừng phát hành thẻ từ ATM, thay bằng thẻ chip… là những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 2/2021.
1. Nhiều quy định liên quan đến cán bộ, công chức bị bãi bỏ
Thông tư 11/2019/TT-BNV do Bộ Nội vụ ban hành ngày 30/9/2019 có hiệu lực từ ngày 1/2/2020 bãi bỏ một số Thông tư liên tịch liên quan đến cán bộ, công chức, gồm:
Thông tư liên tịch số 54 năm 1999 hướng dẫn điều chỉnh mức tiền lương tối thiểu, mức trợ cấp và mức sinh hoạt phí với người hưởng lương, phụ cấp, trợ cấp và sinh hoạt phí từ nguồn kinh phí thuộc ngân sách Nhà nước;
Thông tư liên tịch số 72 năm 2000 hướng dẫn điều chỉnh mức lương tối thiểu, mức trợ cấp và sinh hoạt phí với người hưởng lương, phụ cấp, trợ cấp và sinh hoạt phí từ nguồn kinh phí thuộc ngân sách Nhà nước.
Thông tư liên tịch số 125 năm 1995 hướng dẫn bàn giao nhiệm vụ, tổ chức và nhân sự bảo hiểm xã hội của hệ thống lao động, thương binh và xã hội và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sang Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
2. Dừng phát hành thẻ từ ATM, thay bằng thẻ chip
Thông tư 22/2020 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có hiệu lực từ 16/2/2021 sẽ sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 19/2016 ngày 30/6/2016 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về hoạt động thẻ ngân hàng.
Theo đó, từ 31/3/2021, các Tổ chức phát hành thẻ thực hiện phát hành thẻ có BIN (Bank Identification Number - số nhận dạng ngân hàng) do Ngân hàng Nhà nước cấp phải tuân thủ Tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa.
Ngoài ra, lùi thời hạn yêu cầu 100% ATM và thiết bị chấp nhận thẻ tại điểm bán đang hoạt động tại Việt Nam của Tổ chức thanh toán thẻ phải tuân thủ Tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa đến ngày 31/12/2021 thay vì ngày 31/12/2020 như quy định cũ.
Như vậy, từ 31/3/2021, các ngân hàng dừng phát hành thẻ từ ATM, thay vào đó sẽ phát hành thẻ chip.
3. Người nước ngoài vào Việt Nam làm việc dưới 30 ngày không cần giấy phép
Đây là một trong những nội dung tại Nghị định 152/2020 của Chính phủ quy định về người lao động (NLĐ) nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Căn cứ Điều 7 Nghị định này, người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động gồm:
NLĐ nước ngoài là chủ sở hữu hoặc thành viên góp vốn của công ty trách nhiệm hữu hạn có giá trị góp vốn từ 3 tỷ đồng trở lên.
NLĐ nước ngoài vào Việt Nam làm việc tại ví trí nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia hoặc lao động kỹ thuật có thời gian làm việc dưới 30 ngày và không quá 3 lần trong 01 năm…
Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 15/2/2021.
4. Bỏ quy định cấm ca sĩ hát “nhép”
Từ ngày 1/2/2021 Nghị định 144/2020 của Chính phủ quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn.
Trong đó, Điều 3 Nghị định 144 đã bỏ quy định cấm sử dụng bản ghi âm để thay cho giọng thật của người biểu diễn hoặc thay cho âm thanh thật của nhạc cụ biểu diễn tại Nghị định 79/2012/NĐ-CP.
Bên cạnh đó, Nghị định này còn quy định một số nội dung khác như: Cá nhân Việt Nam ra nước ngoài dự thi người đẹp, người mẫu không cần đáp ứng điều kiện cần phải có danh hiệu người đẹp, người mẫu trong nước.
Nghị định 144 có hiệu lực cũng quy định Khoản 1 Điều 6 Nghị định số 54/2019 của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường sẽ hết hiệu lực.
Khoản 1 Điều 6 Nghị định 54/2019 có nội dung yêu cầu các chủ của doanh nghiệp, hộ kinh doanh khi kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường chỉ sử dụng các bài hát được phép phổ biến, lưu hành
Như vậy, từ ngày 1/2/2021, khi Khoản 1 Điều 6 Nghị định 54/2019 hết hiệu lực, quán karaoke không còn bị hạn chế khi sử dụng bài hát, kể cả các bài hát từ trước năm 1975 chưa được phổ biến.
5. Xây nhà ở có thời hạn được cấp quyền sở hữu nhà ở
Nội dung đáng chú ý này được đề cập tại Nghị định 148/2020 sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, có hiệu lực từ ngày 8/2/2021.
Căn cứ khoản 14 Điều 1 Nghị định 148/2020, hộ gia đình, cá nhân trong nước được cấp giấy phép xây dựng nhà ở hoặc giấy phép xây dựng nhà ở có thời hạn đối với trường hợp phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Như vậy, so với quy định cũ tại khoản 1 Điều 31 Nghị định 43/2014, Nghị định mới đã công nhận cả giấy phép xây dựng nhà ở có thời hạn (xây dựng tạm).
Ngoài ra, Nghị định này còn một số nội dung nổi bật khác như: Được làm thủ tục cấp Sổ đỏ nhanh, tại nhà; Thêm cơ quan được quyền nhận hồ sơ cấp, cấp đổi, cấp lại Sổ đỏ là Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai…
6. Quy định mới về bằng đại học, bằng bác sĩ, kỹ sư
Nghị định số 99/2019/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn một số điều của Luật Giáo dục đại học sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày 15/2/2020.
Nghị định này quy định về hệ thống văn bằng giáo dục đại học bao gồm: bằng cử nhân cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo đại học, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 6; bằng thạc sĩ cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo thạc sĩ, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 7; và bằng tiến sĩ cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo tiến sĩ, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 8.
Cũng trong Nghị định này, lần đầu tiên Chính phủ quy định văn bằng có trình độ tương đương gồm: bằng bác sĩ y khoa, bác sĩ nha khoa, bác sĩ y học cổ truyền, bằng dược sĩ, bằng bác sĩ thú y, bằng kỹ sư, bằng kiến trúc sư và một số văn bằng khác theo quy định riêng của Chính phủ.
Nếu người học đáp ứng các điều kiện đầu vào, khối lượng học tập tối thiểu, chuẩn giảng viên, chuẩn đầu ra và các chuẩn khác, thì bằng bác sĩ, kỹ sư… có thể tương đương với bằng thạc sĩ. Khi đó, bác sĩ, kỹ sư sẽ không còn phải học lên thạc sĩ nữa. Bộ Giáo dục và đào tạo sẽ ban hành thông tư trong năm 2020 để hướng dẫn cụ thể về vấn đề này.
7. Công khai về tỷ lệ sinh viên có việc làm sau 12 tháng tốt nghiệp
Nghị định số 99/2019/NĐ-CP cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục phải thực hiện công khai đầy đủ trên trang thông tin điện tử của cơ sở giáo dục đại học về các nội dung như: Các quy chế, quy định nội bộ; Danh sách giảng viên theo ngành, trình độ, chức danh và các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo khác và có hiệu lực thi hành từ 15/2/2020.
Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục này còn phải công khai kết quả kiểm định chương trình đào tạo, kiểm định cơ sở giáo dục đại họcđ chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo, hình thức đào tạo, kế hoạch tổ chức đào tạo; đề án tuyển sinh và kế hoạch tuyển sinh, danh sách nhập học và tốt nghiệp hằng năm theo ngành, trình độ đào tạo, quy mô đào tạo và tỷ lệ sinh viên có việc làm sau 12 tháng tốt nghiệp; chỉ tiêu tuyển sinh, quyết định mở ngành, quyết định liên kết đào tạo cùng với hồ sơ chứng minh đủ điều kiện theo quy định.
Áp lực thất nghiệp đang gia tăng đối với hàng triệu lao động Việt Nam
Ngoài ra, các mẫu văn bằng, chứng chỉ, danh sách cấp văn bằng, chứng chỉ cho người học hằng năm; chế độ, chính sách miễn, giảm học phí, học bổng cũng phải được thông báo công khai để sinh viên được biết.
8. Sửa quy định về bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Nghị định 06/2020/NĐ-CP ban hành ngày 3/1/2020 về sửa đổi Nghị định 47/2014/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất sẽ có hiệu lực thi hành từ 20/2/2020.
Theo đó, bổ sung trong khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nội dung về dự kiến tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; bên cạnh các nội dung khác như: diện tích từng loại đất dự kiến thu hồi; số tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trong khu vực dự kiến thu hồi đất; dự kiến mức bồi thường, hỗ trợ đối với từng loại đối tượng thu hồi đất; dự kiến giá đất bồi thường đối với từng loại đất, từng loại vị trí…
Với trường hợp thu hồi đất thực hiện dự án đầu tư mà phải xây dựng khu tái định cư tập trung thì các nội dung trên phải gồm cả khu vực thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư tập trung đó. Đối với dự án đầu tư đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho toàn bộ dự án trước ngày 20/2/2020 tiếp tục thực hiện theo quy định tại Điều 17 của Nghị định 47.
9. Lập hồ sơ giả mạo để chi ngân sách bị phạt tới 40 triệu đồng
Thông tư 87/2019/TT-BTC do Bộ Tài chính mới ban hành hướng dẫn thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kho bạc nhà nước có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/2/2020.
Theo thông tư này, đối với hành vi vi phạm quy định khoản chi ngân sách nhà nước phải có trong dự toán ngân sách nhà nước được cấp có thẩm quyền giao, mức xử phạt từ 1,5 triệu đến 4,5 triệu đồng.
Hành vi lập hồ sơ, chứng từ sai chế độ quy định và hành vi lập hồ sơ, chứng từ sai so với hồ sơ, chứng từ gốc tại đơn vị, nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, mức xử phạt từ 1,5 triệu đến 4,5 triệu đồng. Hành vi lập hồ sơ, chứng từ giả mạo để chi ngân sách nhà nước, nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, mức xử phạt từ 12,5 triệu đến 40 triệu đồng.
Hành vi vi phạm chế độ thanh toán các khoản chi ngân sách nhà nước, mức xử phạt từ 1,5 triệu đến 3 triệu đồng. Hành vi vi phạm quy định về đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, mức xử phạt là 1,5 triệu đồng.
Hành vi lập hồ sơ, giấy tờ giả mạo để làm thủ tục đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, mức xử phạt 12,5 triệu đồng.
10. Sửa quy định về Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự
Có hiệu lực từ ngày 15/2/2020, Nghị định 97/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 30/2018/NĐ-CP quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá tài sản; trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự.
Theo đó, thay vì quy định thành lập hội đồng định giá theo vụ việc ở cấp huyện, cấp tỉnh và trung ương như Nghị định 30/2018/NĐ-CP, Nghị định 97/2019/NĐ-CP sửa đổi thành hội đồng định giá theo vụ việc được thành lập ở bộ, cơ quan ngang bộ (cấp bộ) và hội đồng định giá theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Trong đó, hội đồng định giá theo vụ việc cấp bộ do bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực đối với tài sản cần định giá theo quy định của pháp luật quyết định thành lập để thực hiện định giá trong các trường hợp quy định trong Nghị định.
11. Giá nhân công xây dựng cao nhất 280.000 đồng/ngày
Nguyên tắc, nội dung, phương pháp xác định đơn giá nhân công xây dựng được hướng dẫn tại Thông tư 15 năm 2019 của Bộ Xây dựng. Thông tư này sẽ có hiệu lực từ ngày 15/02/2020.
Thông tư đặt ra khung đơn giá cho công nhân xây dựng, lái xe, vận hành máy và thiết bị thi công, kỹ sư khảo sát xây dựng theo từng vùng như sau:
- Vùng I: Từ 213.000 - 280.000 đồng/ngày;
- Vùng II: Từ 195.000 - 260.000 đồng/ngày;
- Vùng III: Từ 180.000 - 246.000 đồng/ngày;
- Vùng IV: Từ 172.000 - 237.000 đồng/ngày.
Dựa trên khung đơn giá này, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định đơn giá cho nhân công xây dựng trong tỉnh theo nguyên tắc: Phù hợp với trình độ tay nghề theo cấp bậc, điều kiện làm việc, đặc điểm, tính chất công việc; Phù hợp với mặt bằng giá nhân công xây dựng; Thời gian làm việc 08 giờ/ngày…
12. Bổ sung mức phạt vi phạm trong lĩnh vực thú y
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị định 04/2020/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 31/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật; Nghị định 90/2017/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y.
Theo đó, Nghị định bổ sung quy định phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với người nhập cảnh hoặc quá cảnh lãnh thổ Việt Nam khi mang theo sản phẩm động vật tươi sống, sơ chế hoặc chế biến từ quốc gia, vùng lãnh thổ đang có dịch bệnh động vật nguy hiểm trên loài động vật đó.
Ngoài ra, Nghị định còn đưa ra quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính khi buôn bán thuốc bảo vệ thực vật. Theo đó, phạt tiền từ 40-45 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm về buôn bán thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sau:
Thuốc hết hạn sử dụng; không đảm bảo chất lượng, không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng có giá trị từ 200 triệu đồng trở lên;
Thuốc trong Danh mục thuốc bảo vệ thực vật cấm sử dụng tại Việt Nam có khối lượng từ 30 kilôgam (hoặc 30 lít) đến dưới 50 kg (hoặc 50 lít) thuốc thành phẩm;
Thuốc không có tên trong Danh Mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam có giá trị từ 100 triệu đến dưới 200 triệu đồng.
13. Vi bằng không có giá trị thay thế văn bản công chứng, chứng thực
Kể từ ngày 24/2/2020, Nghị định số 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại có hiệu lực pháp luật, quy định về Thừa phát lại, tổ chức hành nghề của Thừa phát lại, thẩm quyền, phạm vi, thủ tục thực hiện công việc của Thừa phát lại và các vấn đề liên quan khác.
Trong đó, Thừa phát lại được lập vi bằng ghi nhận các sự kiện, hành vi có thật theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi toàn quốc, trừ các trường hợp không được lập vi bằng theo quy định tại Nghị định này.
Nghị định quy định rõ: Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, văn bản chứng thực, văn bản hành chính khác, nhưng là nguồn chứng cứ để Tòa án xem xét khi giải quyết vụ việc dân sự và hành chính theo quy định của pháp luật; là căn cứ để thực hiện giao dịch giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật.
Chi phí lập vi bằng và xác minh điều kiện thi hành án do người yêu cầu và Văn phòng Thừa phát lại thỏa thuận theo công việc thực hiện hoặc theo giờ làm việc. Văn phòng Thừa phát lại quy định và phải niêm yết công khai chi phí lập vi bằng và xác minh điều kiện thi hành án, trong đó xác định rõ mức tối đa, mức tối thiểu, nguyên tắc tính…